0%

"Не зат" деген диалект қай өңірге тән?

Правильно! Неправильно!

Атырауда "не зат" тіркесі "не?" деген мағынаны білдіреді.

"Өлә" диалекті қай аймаққа тән?

Правильно! Неправильно!

"Өлә" – таң қалғанда айтылатын ишара сөз. Әсіресе, Қызылорда, Түркістан, Жамбыл облыстарында таралған.

Бұл көкөністі шығыста және солтүстікте "әгүршік" десе, оңтүстіктегілер "бәдірен" дейді. Әдеби нормадағы атауы қандай?

Правильно! Неправильно!

Қантты оңтүстікте қалай айтады?

Правильно! Неправильно!

Қантты батыста "секер", оңтүстікте "құмшекер" деп атайды.

Мықты, зор, үлкен, денелі деген мағына беретін "жоян" сөзі қай аймақта қолданылады?

Правильно! Неправильно!

"Жоян" сөзінің жуан деген де мағынасы бар. Өз кезегінде жуан деген де мықты деген мағынаны білдіреді.

Қай өңірлерде басқа қоятын жастықты көпшік деп атайды?

Правильно! Неправильно!

Қазақ халқы ердің үстіне салатын төсенішті көпшік деп атаған. Оңтүстікте кішкентай көрпешені көпшік дейді. Кей жерлерде бөстек деп те атайды.

Әсіресе оңтүстік өңірлерде қолданыста бар "жүдә" сөзінің мағынасы қандай?

Правильно! Неправильно!

"Ол жүдә бір мазасыз адам" сөйлеміндегі "жүдә" сөзінің орнына "тіпті", "тым", "аса", "мүлдем" сөздерін қойып оқып көріңіз.

Қай өңірде шіркейді "бытықана" дейді?

Правильно! Неправильно!

Оралда майда шыбынды "бытықана" не "бітіқана" деп атайды.

Бұл сөз кей өңірлерде қолдан құйған балшықтан, кірпіштен салынған үйді білдіреді. Ал батыс жақта мола, зират, бейітті солай атайды. Қызылорданың кей жерінде мол, көп деген мағынаға ие. Бұл қандай сөз?

Правильно! Неправильно!

"Тоқал там" тіркесін әдеби шығармалардан оқыған боларсыз. Шатырламай төбесін бір тегіс етіп топырақпен жапқан тамды солай айтады. Оралхан Бөкейдің "Өз отыңды өшірме" шығармасынан үзінді: – Әлгі тоқал тамның бұрышында керосинмен жанатын көнетоз үй бар.

Кішкентай дегенді батыста "құттай", "құйтта", "кіттәй", "құтақандай" деп айтады? Ал "біттей" сөзі қай жерде қолданылады?

Правильно! Неправильно!

Біттей деген биттей деген сөзден шықса керек.

Диалект сөздер