Қазақ тұрмысында жиі кездесетін ою:
"Қошқармүйіз" ою-өрнегі қойдың төбесі мен екі жаққа иіріле түскен мүйізі мен қолтық тұсынан құлағы шолақ мүйіз тәрізденіп екі буын болып шығып тұрады. Ою-өрнекті анықтап қараған адамға қошқардың тұмсық пішіні бірден аңғарылады.
Киіздің жиегіндегі қандай ою?
Бітпес – ою-өрнектің ерекше түрі, әрі үздіксіз жалғаса беретін осындай ою-өрнектер салынған немесе кестеленген киіз, яғни түскиіз түрі. Киізге аталмыш ою-өрнекті бұлдап ойып жасап алып, бастырып, әдіптеп тігеді. Мұны түскиіз деп атайды.
Төрт жаққа созылған ою қалай аталады?
"Төртқұлақтың" төрт тармағына зооморфты немесе өсімдік ою-өрнегі қондырылған. Оның ортасындағы сызықтың төрт тармағына мүйіз элементі жалғанып, күрделі композиция құрайды. Бұл элементтер рулық, тайпалық таңбаны, тотем аң-жануардың шынайы суретін береді.
Өсімдік сипатты ою-өрнектердің бірі:
"Жауқазын" – жауқазын өсімдігін тұспалдайтын ою.
Зооморфтық ою-өрнек түрін таба аласыз ба?
"Құсқанаты"- мүйіз оюы немесе шахмат шаршылары бейнеленген құстың қанаты тәріздес ою-өрнек. Бұйымдарда көп қолданылатын бұл ою қанатын жайып ұшып жаткан құсты тұспалдайды.
Бұл қандай ою-өрнек?
"Сынық мүйіз". Морт сынған тік төртбұрыш жасап, төрт рет ішке қарай иіледі. Бұл ою-өрнек кілемдерді, шилерді, басқұр мен алашаларды, басқа да бұйымдарды безендіру үшін пайдаланылады. Сырт көрінісі малдың сынған мүйізіне ұқсайды.
Құрақ көрпешедегі қандай ою-өрнек?
"Жұлдыз" ою-өрнегі космогониялық элементтерге жатады. Көшпенділердің қолөнері мен зергерлік бүйымдарында төрт, бес, алты, сегіз жұлдыз болып қолданады.
Суретте қандай ою-өрнек түрі бейнеленген?
Өсімдік өрнегі жапырақ, гүл, сабақша, өткізбе, шиыршық, тамыр түрінде және жаңадан ашылып келе жатқан жауқазын бейнесінде ұшырасады. Олар тұрмыстағы ағаш бұйымдарда жиі кездеседі.
Киіздің шетінде қандай ою безерленген?
"Сыңармүйіз" мүйізді ою-өрнектердің тек бір жақ сыңары ғана бейнеленеді. "Сыңармүйіз" элементі сақтардың (скиф) киіз бұйымдары мен түкті кілемдерінің шетіне жиектеліп салынған. Шебер орналастырған «сыңармүйіз» ою-өрнегі композицияда дараланып тұрмай, жымдасып келеді.
Қандай геометриялық өрнекті байқауға болады?
"Шеңбер" барлық қолөнер саласында кездесетін рәміздік, рулық таңбалар. Шеңбер және жыл санауда да күннің басталуы мен аяқталуын білдірген. Шеңбер – Тәңір, Космос, Күн, Ай, Жұлдыз космогониялық таңбалардың рәміздік белгісі және жыл айналымын көрсететін таңба.